Jutro w nocy z soboty na niedzielę (z 30 na 31 marca 2024 r.) zmieniamy czas z zimowego na letni. Oznacza to, że przesuwamy zegarki z godziny 2:00 na godzinę 3:00, tym samym pośpimy jedną godzinę krócej. Zegary w komputerach czy smartfony przestawią się same.
Na powrót do czasu zimowego poczekamy do ostatniej niedzieli października.
Zmiana czasu to efekt obowiązującej bezterminowo dyrektywy Unii Europejskiej ze stycznia 2001 roku. W Polsce zmianę czasu reguluje rozporządzenie prezesa Rady Ministrów. Co roku przestawienie czasu przynosi nam korzyści finansowe. W ciągu dnia jest dłużej jasno, a więc korzystamy z naturalnego światła, oszczędzając energię elektryczną, choć opinie co do tych korzyści są podzielone.
Prace nad pomysłem odejścia od zmiany czasu były prowadzone na szczeblu unijnym, ale zarzucono je przed pandemią, choć 84 proc. zapytanych Europejczyków chciało zniesienia zmiany czasu.
Aktualny stan prawny jest taki, że przez kolejne cztery lata, o ile Komisja Europejska nie powróci do prac nad odejściem od zmian czasu, będzie obowiązywał czas zimowy i letni.
Ustalenia dotyczące czasu letniego zostały wprowadzone przez państwa europejskie w ubiegłym XX wieku, a ich celem było oszczędzanie energii, w szczególności w czasie wojny i podczas kryzysu naftowego w latach 70. XX wieku. Równocześnie jednak współczesne ustalenia pokazują, że obecne realia nie przystają do tej argumentacji.
Jak podają różne źródła, badania zużycia energii elektrycznej w stanie Indiana (USA) wykazały, że po wprowadzeniu czasu letniego rachunki mieszkańców za prąd wzrosły.
Z kolei badania prowadzone w Kalifornii dowodziły, że w tym stanie zmiana czasu nie powoduje zmian w zapotrzebowaniu na energię elektryczną.
Japończycy wyliczyli, że stosowanie czasu letniego może zmniejszyć emisję dwutlenku węgla o 400 tys. ton i pomóc zaoszczędzić do 930 mln litrów paliwa. Ponadto przyczynia się do spadku liczby ulicznych kradzieży o 10 proc.
Lista krajów, która stosuje czas letni i zimowy jest całkiem obszerna i liczy niemalże 70 państw. Są to głównie kraje położone w Europie, Stanach Zjednoczonych oraz Kanadzie, a także prawie cała Afryka. Jeżeli chodzi o Europę to prawie cała Europa zmienia czas 2 razy do roku.
Wyjątkiem w zmianie czasu są: Islandia, Rosja i Białoruś.
Zdecydowana większość także krajów położonych na kontynencie azjatyckim również nie zmienia czasu, miedzy innymi Indie, Chiny, Afganistan, Japonia.
Jako pierwsze, oficjalnie cykliczną korektę zegarków dwa razy w ciągu roku wprowadziły Niemcy w 1916 roku, kiedy to wskazówki przestawiono z 23:00 na godzinę 0:00, z 30 kwietnia na 1 maja.
W Polsce regularną zmianę obserwujemy od 1983 roku, natomiast wcześniej sporadycznie wprowadzaną już od 1919 roku.
Państwa Unii Europejskiej z kolei zmiany wprowadziły wraz z końcem lat 70. i początkiem lat 80.
„Naukowcy do tej pory nie mogą dojść do porozumienia, czy zmiana czasu w wymiarze ekonomicznym przynosi zysk, czy też straty”
